De kracht van een succesvolle organisatie

Wat maakt een organisatie succesvol? Math Hoenen, Manager Mens en Arbeid bij VVT-organisatie Evean, deed er onderzoek naar. In zijn boek “Organisatiecultuur bepaalt resultaat”[1] deelt hij de resultaten van dit onderzoek. Ik mocht hem interviewen:

Math: ”Ik werkte al een tijdje in het HR-vak, maar wilde nóg beter begrijpen wat de elementen waren om een succesvolle organisatie te bouwen. Daarom ben ik in 2004 gestart met de opleiding bedrijfskunde aan de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ik ben afgestudeerd op het onderwerp organisatiecultuur en stelde mezelf de vraag “Wat maakt organisaties nou werkelijk succesvol?”

“Al snel werd duidelijk dat de cultuur van een organisatie leidend is als het gaat om de mate waarin een organisatie in staat is om de gewenste resultaten te behalen. Om de relatie tussen organisatiecultuur en prestaties vast te stellen was het noodzakelijk de begrippen organisatiecultuur en prestaties helder te definiëren en de relatie tussen beide begrippen te duiden. Daarvoor is uitgebreid literatuuronderzoek gedaan. Uiteindelijk heb ik geconstateerd dat organisatiecultuur feitelijk uit ‘de werkpraktijken of gedragingen van teams en of individuen binnen organisaties’ bestaat en dat er geen wetenschappelijk bewijs was voor de relatie tussen organisatiecultuur en prestaties.”

Gedrag als leidraad voor het succes en het resultaat van een organisatie dus. Maar hoe zorg je er dan vervolgens voor dat mensen het gewenste gedrag laten zien? Math: “We moeten ons beseffen dat medewerkers mensen zijn die al een deel van hun leven (privé en of zakelijk) achter zich hebben zodra ze in dienst treden. Gedrag wordt voor een groot gedeelte bepaald door de omgeving waarin je bent opgegroeid, de opleidingen die je gevolgd hebt, de ervaringen die je hebt meegemaakt en de normen en warden die daaruit zijn voortgevloeid. Natuurlijk is het interessant om hier naar te kijken, maar tegelijk dienen we ons te realiseren dat gedrag dus diep in de individuele mens verankerd ligt. Interessanter dan de vraag waar gedrag vandaan komt en of gedrag nog te beïnvloeden is welk gedrag je graag in een organisatie wilt zien. En om dat te realiseren adviseer ik organisaties goed na te denken waar ze voor staan (wat is de bedoeling) en op basis daarvan kernwaarden met concrete gedragsvoorbeelden te formuleren (Zo doen we dat bij deze organisatie).”

“In mijn onderzoek ben ik vervolgens gaan kijken naar welke variabelen het gedrag van medewerkers (in termen van kernwaarden en concrete gedragsvoorbeelden) positief beïnvloeden. Na uitgebreid wetenschappelijk onderzoek blijken er 5 variabelen te zijn die bepalend zijn voor het succes van een organisaties:

1)   Een naar buiten gerichte klantoriëntatie

2)   Een organisatieontwerp waarin men zo plat mogelijk georganiseerd (veel verantwoordelijkheid bij de medewerkers, weinig hiërarchie)

3)   Een heldere, open en transparantie communicatie op alle lagen van de organisatie (lerende organisatie)

4)   Dienend leiderschap waarin medewerkers zoveel mogelijk gefaciliteerd worden om het beste uit zichzelf te halen

5)   Een visie op mensen met als kern vertrouwen in medewerkers, gezien worden, zo autonoom mogelijk hun werk kunnen doen en zich continue kunnen ontwikkelen

Deze vijf organisatievariabelen bepalen de cultuur en dus ook het resultaat (zie onderstaand figuur [2]). Dat kenmerkt zich in belangrijke mate op individueel en teamniveau (what’s in for me and my team). Fan van een organisatie word je pas als de hiervoor genoemde vijf organisatievariabelen excellent (9 of hoger) scoren.

Figuur Organization Culture Performance – Model

“Toporganisaties zijn dus organisaties waar medewerkers dicht bij het primaire proces staan, veel vrijheidsgraden hebben, graag werken, vertrouwen genieten en leiders het verschil maken door hun inspirerende en coachende manier van leidinggeven. In dat soort type organisaties bepaalt organisatiecultuur het verschil, succes en of resultaat.”

Math: ”Ik heb in de loop van mijn carrière gemerkt dat het Organization Culture Performance – model werkt in elke branche, zowel voor de profit als de non-profit sector. De zorgsector bijvoorbeeld is een branche met een enorme potentie: medewerkers werken er met een enorme passie en bevlogenheid en de maatschappelijke impact van wat men doet is groot. Ik ben dankbaar dat ik daaraan een bijdrage mag leveren.

[1] Organisatiecultuur bepaalt resultaat door Math Hoenen – Managementboek.nl

[2] Het ‘Organization Culture Performance – model) geeft de relatie weer tussen organisatievariabelen, cultuur (gedrag) en de (verwachte en feitelijke) prestaties